Topinambur
Chciałabym zachęcić Was do spróbowania kilku bardziej zapomnianych gatunków warzyw, które są naszej ofercie. Bardzo często pojawiały się one na stołach dawnej Polski. Do nich należy m.in. topinambur – warzywo, które można w całości spożywać na surowo lub na ciepło. W smaku podobny do połączenia ziemniaków z orzechami lub słonecznika. Bardzo wartościowy odżywczo i dlatego warto się do niego przekonać. Na fotografiach relacja : Historia z życia topinambura : z pola na stół.Topinambur to warzywo zapomniane. Z wyglądu przypomina słonecznik, nazywa się go czasem jerozolimskim karczochem lub podziemną gruszką.
Topinambur jest nie tylko jadalną rośliną ale też dekoracyjną o kwiatach podobnych do słonecznika, ale mniejszych. W podziemnych pędach wytwarza 50 do 80 podłużnych bulw, niekiedy przypominających gruszki i to właśnie nimi można się zajadać. U mnie w ogrodzie zaistniał świadomie od początku zakupu działki. Jest świetnym ogrodzeniem, zacienieniem dla innych roślin, rośnie „sam”, nie wymagający glebowo, tyle , że lubi ”chodzić”. Rozmnaża się i zajmuje więcej miejsca. Mnie akurat to nie przeszkadza, bo lubię jego obecność w ogrodzie i na stole.
Historia
Największą popularnością topinambur cieszy się wśród polskich myśliwych, ale nie z powodu walorów smakowych. Słonecznik bulwiasty jest bowiem chętnie uprawiany jako pasza dla dzikich zwierząt. Często porasta również łąki i nieużytki. Inaczej było w XVIII wieku, gdy roślina dotarła do Polski. Szaro-różowa bulwa szybko upowszechniła się w naszej kuchni, podobnie jak wcześniej w Anglii i Francji, gdzie dotarła 100 lat wcześniej z Ameryki Północnej. Rdzenni mieszkańcy dzisiejszej Kanady od wieków cenili odżywcze właściwości topinambura. Jednak w Polsce jego kulinarna kariera nie trwała długo, ponieważ bulwy zostały wyparte przez ziemniaka.
Wartości odżywcze topinamburu
Dziś topinambur jest warzywem praktycznie zapomnianym. Warto jednak brać przykład z Francuzów, którzy "ziemną gruszkę" potrafią wykorzystywać w kuchni na wiele sposobów.
Bulwy topinambura to skarbnica cennych substancji mineralnych, m.in. potasu i żelaza. Warzywo jest również bardzo bogatym źródłem krzemu. Większość ludzi cierpi na niedobór tego minerału, rzadko występującego w naszych posiłkach. Tymczasem zapewnia on zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci, a także utrzymuje w dobrym stanie naczynia krwionośne, zapobiegając odkładaniu się w nich cholesterolu. Krzem pozytywnie wpływa na stawy, ponieważ odgrywa ważną rolę w procesie mineralizacji kości. Chroni je przed odwapnianiem oraz przyspiesza regenerację po urazach.
Dzięki bogactwu cennych składników topinambur zmniejsza poziom cukru i cholesterolu. Stabilizuje ciśnienia krwi, usprawnienia przemianę materii, pomaga oczyścić organizm z toksyn, a także wykazuje właściwości moczopędne, co powinny docenić osoby zmagające się z chorobami nerek. Warzywo warto wprowadzić do jadłospisu, ponieważ skutecznie uspokaja i ułatwia walkę ze stresem.
Topinambur zawiera wielocukry zwane inuliną jest polecany przede wszystkim diabetykom i osobom z nadwagą, mającym problemy z cukrem, niedomaganiami jelita grubego m.in. zaparciami. Przypisuje się mu nawet pewne właściwości antyrakowe. Z racji zawartości żelaza, trzy razy większej niż w ziemniakach, poleca się go w diecie osób cierpiących na anemię.
Większa niż w ziemniakach zawartość witaminy C i B1 sprawia, że może być topinambur ważnym ich źródłem i stąd również cennym pokarmem chroniącym przed infekcjami i skutkami stresów.
Bulwy można spożywać podobnie jak ziemniaki. A więc w postaci gotowanej smażonej, pieczonej, duszonej. Można je również faszerować, zapiekać. Traktuje się je jako dodatek do surówek oraz zup.
